Van onze redactie - dinsdag, 31 5 2005 07:00

Wat is het nu in de grondwet waardoor de meeste mensen tegen lijken te gaan stemmen? Duizenden mensen maakten gebruik van stemadviseurs op Internet. Daar hebben de mensen ook achtergelaten wat ze hadden gewild, zoals in de Grondwetproever van de Vereniging Democratisch Europa (VDE). Daaruit blijkt dat Nederlanders veel zien in Europa, maar niet als het gaat om belastingen, asiel en democratie.

wat is de grondwetproever
De Grondwetproever deelt mensen in op hun visie op Europa. De nationalist moet niets hebben van Brussel en waarover zijn mening nooit is gevraagd en dat ondertussen wel bepaalt hoe krom de bananen mogen zijn. De internationalist kiest de gulden middenweg, die gelooft in Europa, maar beseft dat de democratische legitimiteit in de eerste plaats bij de nationale staat ligt. De federalist wil dat het Europees Parlement de Europese burger vertegenwoordigt en geeft daarvoor graag een stuk nationale souvereiniteit op. De VDE stelt dat nationalisten en federalisten eigenlijk beide ongelukkig zijn met de grondwet. Voor de nationalist is het referendum een kans om een crisis te veroorzaken. De federalist is ook teleurgesteld, maar of hij een crisis zoekt? De grondwet komt het meest overeen met de wensen van de internationalist.

Nederland in Europa
Aan de Grondwetproever namen tot nu toe 3494 mensen deel. Uit de antwoorden blijkt dat de meeste mensen er een internationalistisch perspecief op nahouden. Europese samenwerking is goed, maar laten we voorzichtig zijn met de democratische controle. Dat blijkt uit het feit dat 60% wil dat elk Europees besluit wordt goedgekeurd door de Tweede Kamer. In de optie dat nationale parlementen samen op de rem kunnen gaan staan heeft nog geen 20% vertrouwen en slechts iets meer dan 20% durft te vertrouwen op het evenwicht tussen Europees Parlement, Raad van Ministers en Europese Commissie.

belastingen en asiel
Naast de democratische controle zijn belastingen en asiel twee issues waarin de burgers weinig vertrouwen hebben in Europa. Meer dan 50% vindt dat de belastingen een nationale zaak dienen te blijven. Er blijft dan concurrentie in de verlaging van de belastingdruk en een noodzaak tot gezond financieel beleid. Toch gelooft een goede 30% dat belastingen Europees meoten worden afgestemd omdat anders het risico te groot wordt dat de belastingdruk in Nederland door andere landen wordt bepaald. Slechts iets meer dan 15% wil een Europese belasting om concurrentie in belastingverlaging te voorkomen. Met een minder grote meerderheid geldt iets soortgelijks voor het asielbeleid, waar meer dan 40% het asielbeleid uitsluitend nationaal wil houden tegenover 32% die wil dat het asielbeleid Europees wordt geregeld.

ruime meerderheid voor de middenweg
Op alle andere terreinen, sociaal beleid (55%), interne markt (48%), buitenlands beleid (55%), defensie (72%), burgerschap (61%), democratie in het algemeen (41%), justitie (59%), de euro (55%) en milieu (68%) kiest de Nederlander in ruime meerderheid voor de middenweg en in zekere zin voor de bestaande tekst van de Europese Grondwet.