Home
Kennis en Economie
Recht en Veiligheid
Europa
Jihad vs McWorld
E-government
   archief december 2005
archief mei 2005
archief april 2005
Nieuwe democratie
Columns
Politici
Overzicht thema`s
Verkiezingen
Tools
Het Belgenrapport
Nieuwsbrief
Colofon
Poldi.Net




Talent belangrijker dan subsidies
Joeri van den Steenhoven Gepost:     maandag, 29 december 2003, 12:00
Van:     < Joeri van den Steenhoven - secretaris Stichting Nederland Kennisland >
URL:     < http://www.kennisland.nl >

Stichting Nederland Kennisland is al drie jaar pleitbezorger van de kenniseconomie. Secretaris Joeri van den Steenhoven over de recente kabinetsplannen: ‘We moeten af van het subsidieinstrument’.

Het is heel belangrijk om het juiste klimaat creëren. Dit bereikt de overheid door het scheppen van randvoorwaarden. Een simpel voorbeeld is het verbeteren van de mobiliteit van kenniswerkers, waar het Innovatieplatform nu mee bezig is. Door zoveel mogelijk drempels weg te nemen, kan talent zich beter ontwikkelen. Dat is van groot belang. Bedrijven gaan op zoek naar de plekken met talent. Deze ontwikkeling beschrijft Richard Florida heel mooi in zijn boek ‘Rise of the creative class’. Naast mobiliteit van kenniswerkers ontstaat mobiliteit van bedrijven. Zij bewegen zich naar de plekken met talent. De overheid moet zorgen dat er ruimte is voor dit talent. Dat is belangrijker dan fiscale of financiële stimulering.

Durven kiezen
Verder moet de overheid durven kiezen voor specifieke regio’s (bijvoorbeeld Eindhoven) en marktsectoren (zoals semi-conductoren). De overheid moet inspelen op de specifieke behoeftes, wensen en problemen in die regio of marktsector en gericht investeren in oplossingen. Vraag bijvoorbeeld aan Philips wat zij nodig hebben voor een sterke researchafdeling, en kijk waar je als overheid ondersteuning kan bieden en mee kan investeren (zoals opzetten van expertisecentra, projecten waar universiteiten bij betrokken worden en de infrastructuur mogelijk maken). Ruimte maken voor talent en èchte keuzes maken, daar gaat het om.

Onvoldoende
De huidige maatregelen van het kabinet zijn niet voldoende. Om het innovatieklimaat te verbeteren, wordt bijvoorbeeld de WBSO (Wet Bevordering Speur en Ontwikkelingswerk, vergoeding loonkosten R&D werknemers) verruimd. Dat is op zich een goede regeling, waar veel gebruik van wordt gemaakt. Het is alleen weer zo’n directe financiële stimuleringsmaatregel die niets zegt over het resultaat. Je kunt je afvragen of je hier de gewenste innovatiestructuur mee opbouwt.

Prachtige subsidie
In het huidige beleid wordt te veel gebruik gemaakt van het subsidie-instrument. Dat instrument en organisaties als Senter moet de overheid afschaffen. Uit de praktijk blijkt wel dat innovatie en subsidie zich slecht met elkaar verhouden. Een voorbeeld is BSIK (Besluit Subsidies Investeringen Kennisinfrastructuur). Ook zo’n prachtige subsidie. Maar de tijd tussen indiening en toekenning van de projecten is veel te lang. Dat legt het innovatieve proces lam. Vaak vragen bedrijven ook alleen vanwege het geld dat ze kunnen opstrijken subsidie aan, dat kunnen ze toch niet laten lopen.

Durven delegeren
De overheid moet durven delegeren en toe werken naar een organisatie als het Finse Tekes. Dat is een expert organisatie met een eigen budget dat zij kunnen vrij besteden. Zij scannen de internationale markt om te zien waar de kansen liggen. Vervolgens worden specifieke projecten opgezet om op die kansen in te spelen en worden universiteiten en bedrijven bij elkaar gezet. Dat werkt veel beter dan ons subsidieinstrument

Veel te breed
Ik ben enorm blij dat innovatie nu eindelijk op de kaart staat bij de overheid, dat blijkt wel uit de Innovatiebrief en het innovatieplatform. Iedereen heeft ook de beste intenties en werkt keihard. Maar mijn kritiek blijft dat er onvoldoende keuzes zijn gemaakt. Het innovatiesysteem is overvol en bureaucratisch. Het beleid bestaat een opsomming van losse punten en mist samenhang. Het blijft veel te breed. Er moeten specifieke keuzes gemaakt worden en daar moet fors in worden geïnvesteerd. Beter één ding goed dan de rest half!

Gebrek aan visie
Tenslotte ontbreekt een onderliggende visie. Nederland is teveel in zichzelf gekeerd, kijkt te veel naar binnen en naar de belemmeringen. Bij succesvolle landen zie je juist dat zij naar buiten gekeerd zijn en zich richten op de wereldmarkt. Ze bepalen waar hun kansen liggen en maken gerichte keuzes en investeringen om daar op in te spelen. Zoiets mis ik geheel bij de Nederlandse overheid. Joeri van den Steenhoven is secretaris van Stichting Nederland Kennisland. www.kennisland.nl